17 Điều Luật Bóng Đá Cơ Bản: Hướng Dẫn Chi Tiết Cho Người Mới Bắt Đầu

Bóng đá là môn thể thao vua, nhưng để chơi đúng và hấp dẫn, người chơi cần nắm rõ 17 điều luật bóng đá cơ bản. Đây là điều kiện giúp trận đấu diễn ra công bằng và kịch tính, đặc biệt hữu ích cho người mới bắt đầu.

Luật bóng đá là gì?

Luật bóng đá là bộ quy định thống nhất được áp dụng trong mọi trận đấu trên toàn thế giới. Cơ quan chịu trách nhiệm ban hành và điều chỉnh hệ thống luật này là Ủy ban Bóng đá Quốc tế (IFAB – International Football Association Board).

Từ cầu thủ, huấn luyện viên cho đến trọng tài và cả người hâm mộ, tất cả đều cần nắm rõ các quy định cơ bản để hiểu và thưởng thức trọn vẹn các trận cầu.

Vì sao bạn cần hiểu luật bóng đá

Bóng đá từ lâu được mệnh danh là môn thể thao vua, là “món ăn tinh thần” của hàng triệu người hâm mộ trên toàn thế giới. Ít ai biết rằng, ở thuở ban đầu, luật bóng đá từng vô cùng hỗn loạn: Số lượng cầu thủ trên sân không cố định, thậm chí mỗi nơi lại áp dụng một bộ luật khác nhau.

Hiểu luật bóng đá không chỉ giúp người xem thưởng thức trọn vẹn từng pha bóng, mà còn mang lại nhiều giá trị khác:

• Hiểu chiến thuật: Người hâm mộ dễ dàng nắm bắt ý đồ của huấn luyện viên, lý giải cách di chuyển của cầu thủ và dự đoán diễn biến trên sân.
• Tranh luận có cơ sở: Thay vì tranh cãi theo cảm tính, bạn có thể đưa ra phân tích và quan điểm dựa trên luật lệ rõ ràng.
• Chơi bóng công bằng: Ngay cả khi chỉ đá phủi, việc nắm vững luật giúp trận đấu diễn ra an toàn, công bằng và mang tính chuyên nghiệp hơn.

17 điều luật bóng đá cơ bản cho người mới bắt đầu 

Đến với bóng đá, bạn cần hiểu và nhớ được 17 điều luật bóng đá cơ bản của sau đây. Lưu ý đây là các luật dành cho môn bóng đá tiêu chuẩn có 11 người mỗi đội.

Điều luật bóng đá số 1: Sân bóng

Sân bóng đá tiêu chuẩn có hình chữ nhật, chiều dài 105m và chiều rộng 68m. Hai cạnh dài theo chiều dọc được gọi là đường biên dọc, trong khi hai cạnh ngắn hơn là đường biên ngang. Ở giữa sân có đường giữa sân, chia sân thành hai nửa bằng nhau.

Tâm điểm sân bóng là điểm phát bóng giữa sân, nằm trong vòng tròn trung tâm bán kính 9m15. Đây là vị trí khởi đầu cho mỗi hiệp đấu và sau khi có bàn thắng.

Tại hai đầu sân, chính giữa đường biên ngang là khung thành, rộng 7,32m và cao 2,44m. Bao quanh khung thành là vùng cấm địa 16m50, nơi thủ môn được phép dùng tay để chơi bóng. Nếu cầu thủ phòng ngự phạm lỗi trong khu vực này, đối phương sẽ được hưởng quả phạt đền trên chấm penalty, cách khung thành 11m.

Ngoài ra, ngay trước khung thành còn có khu vực 5m50, dùng để thực hiện các quả phát bóng lên. Ở bốn góc sân là bốn chấm phạt góc, nơi bắt đầu các tình huống đá phạt góc.

Mặt sân bóng đá 11 người thường được phủ cỏ tự nhiên hoặc cỏ nhân tạo, với màu xanh lá cây tiêu chuẩn.

Xem chi tiết: Luật Bóng Đá Số 1: Sân Bóng – Kích Thước và Tiêu Chuẩn

Điều luật bóng đá số 2: Quả bóng

Quả bóng đá tiêu chuẩn có hình cầu, được làm từ da hoặc chất liệu tương tự. Hiện nay, bóng đá được sản xuất với 5 kích cỡ khác nhau, đánh số từ 1 đến 5.

Trong đó, bóng cỡ số 5 là loại tiêu chuẩn được sử dụng trong tất cả các trận đấu chuyên nghiệp. Đây cũng là loại bóng dành cho cầu thủ từ 15 tuổi trở lên. Bóng cỡ số 5 có trọng lượng từ 410 đến 450gram, chu vi dao động từ 68 đến 70cm và được bơm căng ở mức áp suất từ 0,6 đến 1,1.

Các kích cỡ nhỏ hơn của bóng thường được dùng trong những giải đấu trẻ em, phù hợp với từng độ tuổi.

Xem chi tiết: Luật Bóng Đá Số 2: Quả Bóng – Tiêu Chuẩn và Các Loại Bóng

Điều luật bóng đá số 3: Số lượng người thi đấu

Một trận đấu bóng đá tiêu chuẩn sẽ có 22 cầu thủ cùng thi đấu trên sân, chia đều cho hai đội. Mỗi đội gồm 10 cầu thủ và 1 thủ môn. Theo luật bóng đá cơ bản, nếu một đội còn ít hơn 7 người trên sân, trận đấu sẽ không thể tiếp tục.

Quy định của Liên đoàn Bóng đá Thế giới (FIFA) cho phép mỗi đội được thay tối đa 3 cầu thủ trong một trận chính thức, kể cả thủ môn. Chính vì vậy, ngoài 11 cầu thủ đá chính, các đội thường mang theo nhiều cầu thủ dự bị. Đây là những người sẵn sàng vào sân thay thế khi đồng đội gặp chấn thương hoặc xuống sức.

Ở các giải đấu trẻ, số lần thay người được nới rộng hơn. Riêng trong những trận giao hữu – nơi chủ yếu phục vụ thử nghiệm và cọ xát thì số lần thay người là không giới hạn. Tuy nhiên, một khi đã rời sân, cầu thủ sẽ không được quay lại thi đấu.

Xem chi tiết: Luật Bóng Đá Số 3: Số Lượng Cầu Thủ – Quy Định và Thay Người

Điều luật bóng đá số 4: Các trang bị của cầu thủ

Giày đá bóng là trang bị bắt buộc đầu tiên đối với mọi cầu thủ khi ra sân. Trong bóng đá 11 người, cầu thủ phải mang giày chuyên dụng, kèm theo tất dài và miếng bảo vệ ống chân. Lưu ý, tất phải che kín phần bảo vệ này.

Mỗi đội sẽ thi đấu trong bộ đồng phục gồm áo (có thể ngắn tay hoặc dài tay) và quần ngắn. Riêng thủ môn sẽ mặc trang phục khác biệt để dễ phân biệt với các cầu thủ còn lại, thường gồm quần áo dài hoặc ngắn và găng tay chuyên dụng. Đặc biệt, hai đội buộc phải có màu áo khác nhau rõ rệt nhằm tránh nhầm lẫn trên sân.

Trọng tài là người chịu trách nhiệm kiểm tra trang phục thi đấu. Nếu cầu thủ không đáp ứng đúng quy định thì sẽ không được phép ra sân.

Xem chi tiết: Luật Bóng Đá Số 4: Trang Bị Cầu Thủ – Những Quy Định Cần Biết

Điều luật bóng đá thứ 5: Trọng tài chính

Trong mỗi trận đấu, luôn có một trọng tài chính điều khiển trên sân. Ông là người giữ quyền cao nhất, đảm bảo trận đấu diễn ra công bằng và đúng luật.

Trọng tài có trách nhiệm giám sát, đưa ra quyết định và mọi lời nói của ông đều được xem như luật trên sân. Cầu thủ có thể bị xử phạt nếu tranh cãi hoặc không chấp nhận quyết định này.

Trang phục của trọng tài gồm áo, quần, giày và vớ, được thiết kế khác màu với hai đội bóng để tránh nhầm lẫn. Ngoài ra, trọng tài sử dụng còi để điều khiển trận đấu và mang theo thẻ vàng, thẻ đỏ nhằm xử lý các tình huống phạm lỗi nghiêm trọng.

Xem chi tiết: Luật Bóng Đá Số 5: Trọng Tài Chính – Vai Trò và Quyền Hạn

Điều luật bóng đá thứ 6: Trợ lý trọng tài

Trong mỗi trận đấu, ngoài trọng tài chính còn có sự hỗ trợ của các trợ lý trọng tài, thường gọi là trọng tài biên. Thông thường, sẽ có hai người đảm nhiệm vị trí này, đứng dọc theo đường biên ở phần sân của mỗi đội.

Khác với trọng tài chính, các trợ lý trọng tài không dùng còi mà cầm một lá cờ tam giác có cán. Khi phát hiện tình huống vi phạm luật, họ sẽ phất cờ để báo hiệu cho trọng tài chính. Ngoài ra, họ cũng có nhiệm vụ xác định bóng đã ra ngoài sân hay vượt qua vạch khung thành, giúp trận đấu diễn ra chính xác và công bằng hơn.

Xem chi tiết: Luật Bóng Đá Số 6: Trợ Lý Trọng Tài – Nhiệm Vụ và Phối Hợp

Điều luật bóng đá thứ 7: Thời gian của mỗi trận đấu

Theo quy định của luật bóng đá cơ bản, một trận bóng đá tiêu chuẩn diễn ra trong 90 phút thi đấu chính thức, chia thành hai hiệp, mỗi hiệp 45 phút. Hai đội sẽ đổi sân sau khi kết thúc hiệp đầu tiên.

Giữa hai hiệp, cầu thủ có 15 phút nghỉ ngơi để hồi phục thể lực và nhận chỉ đạo chiến thuật từ ban huấn luyện. Trong quá trình thi đấu, trận đấu có thể bị gián đoạn bởi chấn thương hay bóng ra ngoài sân. Khi đó, trọng tài sẽ cộng thêm thời gian bù giờ vào cuối mỗi hiệp.

Ở các trận đấu thuộc thể thức loại trực tiếp, nếu sau 90 phút thi đấu (kể cả bù giờ) hai đội vẫn hòa nhau, trận đấu sẽ bước sang hiệp phụ. Thời gian hiệp phụ kéo dài 30 phút, chia thành hai hiệp 15 phút. Khác với hiệp chính, sau hiệp phụ thứ nhất, hai đội chỉ đổi sân và thi đấu tiếp ngay, không có thời gian nghỉ dài.

Xem chi tiết: Luật Bóng Đá Số 7: Thời Gian Trận Đấu – Quy Định và Bù Giờ

Điều luật bóng đá thứ 8: Quy định về việc bắt đầu hoặc tái khởi động một trận bóng

Trước khi mỗi hiệp đấu bắt đầu, hai đội sẽ tiến hành phát bóng từ chấm giữa sân. Nếu đội A được quyền phát bóng trong hiệp 1 thì sang hiệp 2, quyền phát bóng sẽ thuộc về đội B.

Quyền phát bóng ban đầu thường được xác định bằng cách tung đồng xu. Mỗi đội chọn một mặt, và đội đoán đúng sẽ được quyền quyết định phát bóng trước hoặc nhường quyền này cho đối phương.

Trong suốt trận đấu, sau mỗi bàn thắng, đội vừa để thủng lưới sẽ là đội thực hiện quả phát bóng để tiếp tục trận đấu.

Xem chi tiết: Luật Bóng Đá Số 8: Bắt Đầu và Khởi Động Lại Trận Đấu

Điều luật bóng đá thứ 9: Quy định bóng trong cuộc và bóng ngoài cuộc

Trong bóng đá, trạng thái bình thường nhất của trận đấu là khi bóng đang trong cuộc. Lúc này, quả bóng lăn trên sân và được cầu thủ hai đội kiểm soát, triển khai các pha tấn công hay phòng ngự.

Ngược lại, bóng được xem là ngoài cuộc trong ba tình huống:

• Thứ nhất, khi bóng đi thẳng vào khung thành của một trong hai đội.
• Thứ hai, khi bóng lăn hết đường biên dọc hoặc đường biên ngang.
• Thứ ba, khi trọng tài thổi còi tạm dừng trận đấu vì bất kỳ lý do nào. Sau đó, bóng sẽ chỉ được đưa trở lại cuộc chơi khi trọng tài ra hiệu.

Xem chi tiết: Luật Bóng Đá Số 9: Bóng Trong Cuộc và Ngoài Cuộc

Điều luật bóng đá thứ 10: Cách tính bàn thắng

Trong bóng đá, mục tiêu lớn nhất của mỗi đội là ghi bàn vào lưới đối phương và bảo vệ khung thành của mình. Một bàn thắng chỉ được công nhận khi bóng hoàn toàn đi qua vạch vôi khung thành theo luật định. Sau 90 phút thi đấu, đội nào ghi được nhiều bàn thắng hơn sẽ giành chiến thắng.

Xem chi tiết: Luật Bóng Đá Số 10: Bàn Thắng Hợp Lệ – Tiêu Chí Công Nhận

Điều luật bóng đá số 11: Việt vị

Trong bóng đá, việt vị là một lỗi phổ biến khi đội bóng đang tấn công. Một cầu thủ sẽ bị thổi phạt nếu rơi vào thế việt vị và tham gia trực tiếp vào tình huống tấn công.

Theo luật bóng đá cơ bản, cầu thủ bị xem là ở thế việt vị nếu bất kỳ bộ phận nào của họ đứng trên phần sân đối phương, lại gần khung thành hơn cả bóng và hậu vệ cuối cùng (không tính thủ môn). Tuy nhiên, chỉ khi cầu thủ đó tham gia pha bóng, mới bị coi là mắc lỗi việt vị.

Xem chi tiết: Giải Mã Luật Việt Vị Trong Bóng Đá: Từ A Đến Z và Lỗi Việt Vị – Các Trường Hợp Bị Phạt

Điều luật bóng đá số 12: Các hành vi phạm luật trong bóng đá

Trong trận đấu, khi cầu thủ phạm lỗi, trọng tài sẽ thổi phạt và đội đối phương sẽ được hưởng quả đá phạt. Những tình huống thường dẫn đến đá phạt gồm:

• Nhảy vào người đối phương sai luật.
• Đá hoặc tìm cách đá vào đối thủ.
• Xô đẩy, chèn ép hoặc ngáng chân đối phương.
• Đánh hoặc có hành vi tấn công bằng bất kỳ bộ phận nào (kể cả đầu).
• Xoạc bóng nguy hiểm, sai luật.
• Phun nước bọt hoặc nước vào người khác.
• Cố tình dùng tay chơi bóng.
• Ngăn cản trái phép, gây nguy hiểm cho đối phương.
• Cản trở thủ môn phát bóng hoặc tranh chấp khi thủ môn đã khống chế bóng bằng tay.

Ngoài hình phạt đá phạt, cầu thủ có thể nhận thẻ. Thẻ vàng được coi là cảnh cáo khi cầu thủ:

• Có hành vi phi thể thao ở mức độ nhẹ.
• Không tuân thủ quyết định của trọng tài.
• Liên tục phạm lỗi.
• Câu giờ, làm chậm việc đưa bóng trở lại cuộc chơi.
• Không giữ khoảng cách khi đối thủ thực hiện đá phạt hay ném biên.
• Vào sân hoặc rời sân trái phép.
• Một số trường hợp cố ý dùng tay chơi bóng.

Thẻ đỏ đồng nghĩa với việc cầu thủ bị truất quyền thi đấu ngay lập tức, đội bóng sẽ phải chơi thiếu người và không được thay thế. Một cầu thủ nhận hai thẻ vàng trong cùng trận đấu cũng sẽ bị tính như một thẻ đỏ. Các lỗi dẫn đến thẻ đỏ gồm:

• Chơi xấu nghiêm trọng.
• Hành vi bạo lực.
• Nhổ nước bọt vào người khác.
• Ngăn cản đối thủ ghi bàn bằng lỗi thô bạo hoặc cố tình dùng tay trong vòng cấm.
• Có lời nói, hành động thóa mạ, xúc phạm trên sân.

Xem chi tiết: Luật Bóng Đá Số 12: Các Hành Vi Phạm Luật và Lỗi Phạt

Điều luật bóng đá số 13: Đá phạt

Trong bóng đá, khi một cầu thủ bị đối phương phạm lỗi, đội còn lại sẽ có cơ hội thực hiện một quả đá phạt. Lúc này, bóng được đặt cố định trên sân, còn cầu thủ đội phạm lỗi phải đứng cách một khoảng nhất định theo quy định. Trọng tài sẽ ra hiệu để bắt đầu tình huống đá phạt.

Đá phạt có hai hình thức. Với đá phạt trực tiếp, cầu thủ có thể sút thẳng vào khung thành đối phương chỉ sau một cú chạm bóng. Trong khi đó, đá phạt gián tiếp yêu cầu bóng phải qua chân ít nhất hai cầu thủ trước khi được đưa vào lưới.

Xem chi tiết: Đá Phạt Trực Tiếp và Gián Tiếp: Khác Biệt và Cách Thực Hiện

Điều luật bóng đá số 14: Phạt Penalty

Phạt đền, hay còn gọi là đá penalty, là một trong những tình huống đặc biệt nhất của bóng đá. Khi cầu thủ bị phạm lỗi trong vòng cấm địa, đội bị phạm lỗi sẽ phải đối mặt với quả phạt 11m.

Cú sút penalty được thực hiện trên chấm phạt đền và phải do một cầu thủ được chỉ định rõ ràng. Ở tình huống này, không đội nào được phép lập hàng rào.

Người duy nhất có quyền cản phá là thủ môn, và anh ta phải đứng trên vạch vôi khung thành cho đến khi bóng được đá đi. Các cầu thủ còn lại buộc phải đứng ngoài vòng cấm 16m50, chờ bóng được đá mới được di chuyển.

Xem chi tiết: Luật Bóng Đá Số 14: Quả Phạt Đền (Penalty) – Quy Định và Thực Hiện

Điều luật bóng đá thứ 15: Ném biên

Theo luật bóng đá cơ bản, ném biên được áp dụng khi bóng lăn ra ngoài đường biên dọc. Đội chạm bóng cuối cùng trước khi bóng ra ngoài sẽ mất quyền kiểm soát, và đối thủ sẽ được thực hiện quả ném biên.

Cầu thủ ném biên phải tuân thủ đúng tư thế theo luật: đứng ngoài sân, dùng cả hai tay đưa bóng từ phía sau ra trước qua đầu. Lưu ý, nếu ném bóng trực tiếp vào khung thành đối phương, bàn thắng sẽ không được công nhận.

Xem chi tiết: Luật Bóng Đá Số 15: Ném Biên – Kỹ Thuật và Quy Định

Điều luật bóng đá thứ 16: Quy định về phát bóng

Khi bóng từ chân cầu thủ tấn công đi hết đường biên ngang, đội phòng ngự sẽ được hưởng một quả phát bóng lên. Tình huống này có thể do thủ môn hoặc hậu vệ thực hiện. Bóng được đặt tĩnh trong vòng cấm 16m50 trước khi đá lên. Lưu ý, người thực hiện chỉ được chạm bóng một lần, cho đến khi có đồng đội khác tiếp nhận.

Xem chi tiết: Luật Bóng Đá Số 16: Quả Phát Bóng Từ Khung Thành

Điều luật bóng đá thứ 17: Phạt góc

Khi bóng chạm cầu thủ phòng ngự rồi đi hết đường biên ngang, đội tấn công sẽ được hưởng quả phạt góc. Lúc này, bóng được đặt trong khu vực góc sân và cầu thủ tấn công sẽ thực hiện lại tình huống. Từ một quả phạt góc, cầu thủ hoàn toàn có thể ghi bàn trực tiếp.Trên đây là 17 luật bóng đá cơ bản mà người chơi cần nắm rõ trước khi bước vào sân. Những quy định này giúp trận đấu diễn ra công bằng, minh bạch, hạn chế tình trạng chơi xấu hay gian lận. Đồng thời, việc hiểu luật cũng giúp các cầu thủ xác định đúng vị trí và tránh những lỗi đáng tiếc trong quá trình thi đấu.

Xem chi tiết: Luật Bóng Đá Số 17: Quả Phạt Góc – Quy Định và Chiến Thuật

Trên đây là 17 luật bóng đá cơ bản. Việc hiểu luật sẽ giúp bạn thưởng thức mọi trận đấu một cách trọn vẹn hơn.